1 Mayıs 2012 Salı

FOREX TICARETI TERIMLERI VE ANLAMLARI

FOREX TERİMLERİNİ SİZİN İÇİN ARAŞTIRDIK

Ctrl+F tuşu ile arama yapabilirsiniz

А

1944 Yılı Bretton Woods Anlaşması - Başlıca döviz türleri için sabit kurların belirlenmesini kabul eden, merkez bankasının döviz piyasasına müdahalesini öngören ve altın fiyatını bir onsu $35 Amerikan Doları olarak belirleyen bir anlaşma. Bu anlaşma 1971’e kadar yürürlükte kalmıştır.
ABD Ana Faiz Oranı (Prime Rate)
– Amerika Birleşik Devletleri’nde bankaların başlıca kurumsal müşterilerine kredi verirken uyguladıkları faiz oranı.

Açık Emir – Piyasa belirlenen fiyata ulaştığında alım veya satım için verilen emir.
Açık Pozisyon – Yatırımcının döviz kuru hareketlerine maruz olduğu, henüz karşıt bir pozisyona çevrilmemiş veya sonuçlandırılmamış ticari işlem.
Aksi Pozisyon – Açık pozisyonlarda piyasa riskini kısmen veya tamamen kaldırmak için uygulanan ticari işlemdir.
Alış (Uzun Pozisyon) – Bir enstrümandan satışta olandan daha fazla miktarda satın alma pozisyonu; böylece piyasa fiyatlarının yükselmesi durumunda değer artışı meydana
gelir.
Alış Fiyatı (Ask) – Satışa sunulan bir birim için talep edilen en düşük fiyat (satış / alış spreadinde olduğu gibi).
Alış Hacmi – Alış fiyatından satışa sunulan hisselerin miktarıdır.
Aracı - Bir işlemde birincil veya karşı taraf olarak yer alan, ya da alım veya satım emrini
veren kişi.
Arbitraj – Farklı piyasalardaki karşıt fiyatlardan istifade ederek, küçük fiyat farklarından
kâr çıkarmak amacıyla yapılan alım veya satım işlemine eş zamanlı olarak ilişik bir
piyasadan eş değer veya karşıt pozisyon alınması durumu.
Arka Ofis – Finansal işlemlerin tahakkukundan sorumlu birim ve süreçler (örnek: yazılı
teyitler, ticaret anlaşmaları ve kayıt tutuma).
Avro (Euro) – Avrupa Para Birliği’nin, Avrupa Para Birimi (ECU) yerine geçen para birimi.
Avrupa Para Birliği (EMU) - EMU’nun başlıca amacı, 2002 yılında, AB üyesi ülkelerin ulusal para birimlerinin yerine geçecek olan, Avro (Euro) adı verilen, tek bir Avrupa para
birimini yerleştirmektir. Şu anda, Avro sadece bankacılık para birimi, kağıt üzerinde
yapılan finansal işlemler ve döviz olarak mevcuttur. EMU’nun mevcut üyeleri şunlardır:
Almanya, Fransa, Belçika, Lüksemburg, Avusturya, Finlandiya, İrlanda, Hollanda, İtalya,
İspanya ve Portekiz.
Ayı – Fiyatların ve piyasanın düşeceğine inanan yatırımcı.
Ayı Piyasası - Fiyatlarda uzun süreli düşüş ve genel karamsarlığın hakim olduğu piyasa.

B

Bakiye – Bir hesaptaki para tutarı.
Bankalararası Kurlar - Büyük uluslararası bankaların, diğer büyük uluslararası bankalara kote ettiği döviz ticareti kurları.
Başlangıç Teminatı - Gelecekteki performansın garantisi olarak, pozisyona girmeden
önce yatırılması gereken ilk teminat.
Baz - Nakit fiyat ile vadeli fiyat arasındaki fark.
Baz Para Birimi – Bir yatırımcı veya ihraççının cari hesap defterini tuttuğu para birimidir; diğer döviz cinsleri baz para birimine karşı fiyatlandırılır. Forex piyasasında, genellikle Amerikan Doları baz para birimi olarak kullanılır, yani kotasyonlardaki döviz çiftinde Amerikan Doları karşısındaki döviz cinsi, $1 Amerikan Doları karşılığı birimler halinde sunulur.
Baz Puan – Yüzdenin yüzde biri.
Benim ve Senin (Mine – Yours) – Bir yatırımcı, alım yapmak istediğini “Benim” (Mine) diyerek veya yazarak belirtir. Bu, ayrıca teklifi kabul etmek olarak da bilinir. Satmak için “Senin” (Yours) demesi veya yazması gerekir. Bu da “teklifi tutturmak” olarak bilinir.
Bilanço Dışı – Faiz Oranı Takasları veya Vadeli Kur Anlaşmaları, bilanço dışı ürünlere
örnektir. Ayrıca, özkaynaklar veya borç dışı yollardan kazanılan finansman da bu
listeye dahildir.
Biri Diğerini İptal Eden Emirler (O.C.O.) - Emrin bir bölümünün gerçekleşmesinin otomatik olarak diğer bölümü iptal ettiği şarta bağlı emir.
Boğa - Fiyatların ve piyasanın yükseleceğine inanan yatırımcı.
Boğa Piyasası - Fiyatlarda uzun süreli yükselişin izlendiği piyasa (Ayı piyasasının tam tersi).
Borç Senetleri – Borç senetleri, sermaye toplama amacı ile borç alan kişi tarafından verilen satılabilir araçlardır (borç teminatları). İbraz edildiğinde, kupon adı verilen, sabit veya değişken bir faiz ödenir. Faiz oranları düştükçe, borç senet fiyatları artar, yükseldikçe düşer.
Broker - Genellikle bir sabit ücret veya komisyon karşılığında, alıcı ve satıcılar arasında aracılık görevi yapan kişi veya kurumdur. Öte yandan, bir “aracı” (dealer), sermaye atayarak bir pozisyonu, başka bir kişiyle tamamlamak suretiyle spread (kâr) elde etmeyi hedefleyen kişidir.
Bundesbank – Almanya Merkez Bankası.
Büyük Rakam - Paritenin ilk birkaç basamağına tekabül eden bir satıcı deyimi. Normal
piyasa değişimlerinde bu basamaklar çok nadir olarak değişir ve bu nedenle, özellikle
de piyasaların hareketli olduğu dönemlerde, satıcıların tekliflerinden hariç bırakılırlar.
Mesela, USD/Yen kuru 107.30/107.35 olabilir, ama sözlü olarak ilk üç basamak
atlanarak, “30/35” olarak söylenir.

Ç

Çapraz Kurlar - İki para cinsi arasındaki döviz kuru. Çapraz kurlar, kurun verildiği ülkede standart olarak kullanılmayan döviz cinslerinden oluşur. Mesela, Amerika’da GBP/CHF kuru çarpaz kur olarak sayılırken, İngiltere veya İsviçre’de aynı kur birincil döviz çiftleri arasında yer alır.

D

Dalgalanan Faiz Oranı – Sabit oranın aksine, bu tür bir anlaşmadaki faiz oranı piyasa
ve diğer ölçütlere göre değişiklik gösterebilir. Dalgalanan faiz oranına örnek olarak
standart mortgage gösterilebilir.
Değer Artışı - Piyasadaki talebe cevaben dövizin fiyatının yükselmesi durumu; bir varlığın değerindeki artış.
Değer Kaybı - Piyasa güçlerinin etkisi altında dövizde oluşan değer kaybı.
Değişim Teminatı – Bir brokerin bir müşteriden, piyasa dalgalanmasına bağlı olarak talep edeceği ek teminat.
Destek Seviyeleri - Teknik analizlerde kullanılan bu terim, bir para biriminin altına inemeyeceği belirli bir fiyat düzeyini belirtir. Para biriminin bu düzeyin tekrar tekrar altına inememesi, genellikle düz bir çizgi ile gösterilen bir model oluşturur.
Devalüasyon - Genellikle resmi duyuru yolu ile, döviz değerinin başka bir dövize oranla kasıtlı olarak düşürülmesidir.
Direnç – Teknik analizlerde kullanılan bu terim, bir para biriminin üzerine çıkamayacağı
belirli bir fiyat düzeyini belirtir. Para biriminin bu düzeyi tekrar tekrar aşamaması,
genellikle düz bir çizgi ile gösterilen bir model oluşturur.
Doğrulama – Bir işlemin tarafları arasında değiş tokuş edilen, bahsi geçen işlemin
şartlarını teyit eden evrak.
Döviz – Bir ülkenin devleti veya merkez bankası tarafından piyasaya sürülen para birimi.
Bu birim, ticarette temel olarak kullanılır.
Döviz Kuru Riski – Bakınız Kur Riski.
Döviz Ticareti (Forex veya FX) – Tezgah üstü piyasalarda, aynı anda bir para birimini satıp başka bir para biriminden satın alma işlemi. Döviz ticaretinde kotasyon, genellikle Amerikan Doları üzerinden yapılır.
Döviz Ticareti Riski – Bakınız Kur Riski.
Durdurma Emri – Mutabık kalınan fiyattan alım / satım emri. Ayrıca, belirlenen bir fiyata erişildiğinde veya geçildiğinde açık pozisyonun otomatik olarak likidite edileceği, önceden ayarlanmış bir Zarar Durdur Emri de verilebilir.
Düz (veya Kare)
- Ne uzun ne de kısa pozisyonda olmamak, düz veya kare olmakla
aynıdır. Kişinin herhangi bir pozisyonu yoksa veya pozisyonları birbirlerini iptal
ediyorsa hesabına düz hesap denir.

E

Ekonomik Gösterge – Devlet veya bir sivil toplum örgütü tarafından yayınlanan, güncel
ekonomik büyüme ve istikrarı gösteren istatistik (örnek: Gayri Safi Milli Hasıla, İstihdam Oranları, Ticaret Açıkları, Endüstriyel Üretim ve Ticaret Stokları).
Ekonomik Risk – Bir şirketin nakit akışı üzerinde, döviz kurlarındaki dalgalanmadan kaynaklanan riskler.
Emir - Emir, bir müşterinin brokere alım-satım yapması için verdiği talimattır. Emirler,
belirli bir fiyattan, veya piyasa fiyatından verilebilirler. Ayrıca, gerçekleşene kadar ya
da mesai bitimine kadar geçerli olacak şekilde verilebilirler.
Emtia Senetleri - Emtia senetleri bir tür ticari opsiyondur. Bir şirketin hisse veya borç senetlerini, belirli bir fiyattan ve belirli bir süre içerisinde alma hakkı verirler.
Enflasyon – Tüketim mallarında yaşanan fiyat artışı nedeniyle alım gücünde düşüşe yol açan ekonomik durum.
Etkileyici Reaksiyon – Ekonomik krizin bir piyasadan bir diğerine yayılma eğilimidir.
1997’de, Tayland’daki finansal dengesizlik, yerel para birimi olan Baht’ın yüksek
volatilitesine neden olmuş, bu da gelişmekte olan diğer Doğu Asya para birimlerine,
ve oradan da Latin Amerika’ya sıçramıştır. Günümüzde bu olay Asya Krizi olarak bilinir.
Etkin Piyasa – Güncel fiyatın, geçmiş fiyat ve işlem hacimlerine dair mevcut tüm bilgileri
yansıttığı piyasa.
European Central Bank (Avrupa Merkez Bankası) – Avrupa Para Birliği’nin merkez bankası.

F

Faiz Oranı Takas Puanları - Faiz oranları, döviz ticareti kurunda, satış ve teklif spreadi kullanan basit bir kural ile belirlenirler. Eğer kote edilmiş fiyat yabancı bir para cinsinde ise (Amerikan Doları dışında) ve teklif edilen fiyat da satış fiyatının üzerinde ise, bu demektir ki söz konusu zamanda o ülkenin faiz oranı, baz ülkenin faiz oranından daha yüksektir. Eğer fiyat Amerikan Doları olarak kote edilmiş ise, bunun tam tersi geçerlidir. Örnek: USD/JPY kotesi 105.75’e 105.65’tir. Teklif edilen fiyat, satış fiyatından düşük olduğu için anlıyoruz ki Japonya’daki faiz oranı ABD’dekinden daha düşüktür.
Faiz Oranı Takasları (IRS) – Farklı ödeme akışları olan iki borç taahhütünün takası. Bu işlem genellikle iki paralel borcu takas eder: biri sabit, diğeri değişkendir.
Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) - Amerika Birleşik Devletleri’nde banka mevduat sigrotasını idareden sorumlu düzenleyici kurum.
Federal Reserve (Fed) – Amerika Birleşik Devletleri’nin merkez bankası.
Fiyat Şeffaflığı - Piyasanın tüm katılımcıları kotasyon açıklamalarına eşit şekilde
erişebilirler.

G

Gecelik – Bir sonraki iş gününe kadar açık kalan işlem türü.
Gerçekleşmezse İptal Et (All or None) – Brokere, verilen fiyattan emrin tamamının gerçekleşmesi veya hiç işlem yapılmamasını talimat veren fiyat limitli emir türü.
Gerçekleşmiş ve Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar –Tahakkuk sistemine dayalı muhasebe hesabı tutan kişilerde hisseler satılana kadar kâr, “gerçekleşmemiş kâr” olarak kalır. Kişinin hisselerinin satışı ile kâr, “gerçekleşmiş” olur.
Grafik Yorumcusu - Tablo, grafik ve eskiye yönelik bilgileri inceleyerek trendler bulan,
ileriye dönük hareketleri tahmin eden ve teknik analizler sağlayan kişi.
Gün Sonu (veya Piyasaya Göre Ayarlama) – Tüccarların pozisyon hesapları iki şekilde yapılır: tahakkuka göre veya piyasaya göre. Tahakkuka dayalı sistemde, yanlız nakit akışları, gerçekleştiği zaman hesaplanırlar, yani bu sistem sadece gerçekleşen kâr veya zararları gösterir. Piyasaya gore ayarlama metodunda ise tüccarın hesabı her gün sonunda piyasanın kapanış veya revalüasyon kurları kullanılarak değerlendirilir.
Gerçekleşen kâr veya zararlar hesaplanır, ve tüccar ertesi güne net pozisyonda başlar.
Güniçi İşlem - Aynı pozisyonu veya pozisyonları aynı alım – satım oturumunda açıp kapatmak.

H

Hacim - Belirli bir süre içerisinde alım – satımı yapılan menkul kıymetlerin toplam sayısı
veya değeri.
Hedge - Portföy değerinizin riskini azaltan yatırım pozisyonu veya pozisyonlar bütünü. Benzer bir menkul değerde, dengeleyici bir pozisyon alınması mümkündür. Kullanılan araçlar çeşitlilik göstermekte olup, vadeli veya uzun vadeli işlemler, opsiyonlar veya bunların birleşimi olabilir.
Hesap – Tüm işlemlerin kaydı.
Hesap Açığı – Eksi ticaret (veya ödeme) bakiyesi; harcamalar, kazanç / hasılattan daha fazladır.
Hesap Bakiyesi – Bakiye ile aynı.

I

ISDA (Uluslararası Swap ve Türevler Birliği) – Türev ürünlerin ticaretine ilişkin kural ve koşulları belirleyen kurum.
İki Yönlü Fiyat – Döviz ticaret işlemi için hem satış hem de alış fiyatı kote edilir.
İptal Edilene Kadar Geçerli Emir (GTC) - Alıcıya verilen, sabit bir fiyattan alım veya satım emri. Bu emir gerçekleşene, veya iptal edilene kadar geçerli kalır.
İşlem Hacmi – Genellikle günlük veya yıllık olmak üzere, belirli bir zaman diliminde
yapılan ticaretin toplam hacmi veya düzeyi.
İşlem Tarihi – Alım – satımın gerçekleştiği tarih.
İşlem Ücreti – Bir finansal enstrümanın alış ve satışına ilişkin ücret.

K

Kablo – Yatırımcılar arasında İngiliz Sterlini/Amerikan Doları döviz kuru için kullanılan
bir jargondur. Bu terim, bu kura ait ilk verilerin ondokuzuncu yüzyıl ortalarında,
transatlantik kablo ile iletilmesinden çıkmıştır.
Karşı Taraf – Finansal işlemin yapıldığı banka veya müşteri.
Kısa Pozisyon – Kısa satış sonucu ortaya çıkan bir yatırım pozisyonu. Pozisyon henüz
kapatılmamış olduğundan, piyasa fiyatındaki düşüşten faydalanır.
Komisyon – Broker tarafından talep edilen işlem ücreti.
Kontrat (Birim veya Lot) – Belirli alışverişlerde kullanılan standart işlem birimidir.
Kotasyon - Herhangi bir zamanda bir menkul değer için uygulanan en yüksek satış ve /
veya en düşük alış fiyatını gösteren belirleyici bir piyasa fiyatı.
Kredi Kontrolü - Yapılan finansal işlemlerin hacminden dolayı, ticaret yapmayı
planladığınız kimselerin bu alışveriş için yeterli kaynaklarının olup olmadığını kontrol
etmeniz önemlidir. Bir fiyatta mutabık kalındığında, kredi kontrolü yapılır. Eğer kredi
uygun değil ise, alışveriş gerçekleşmez. Kredi durumu, gerek bankalar arası gerekse
bankalar ve müşterileri arasında yapılan ticarette büyük önem taşır.
Kredi Mahsuplaşma – Ücretsiz kredi kullanımını azami seviyeye ulaştırmak ve işlemleri hızlandırmak amacıyla, devamlı olarak kredi kontrolü yapılması ihtiyacını azaltmaya yönelik düzenlemelerdir. Büyük bankalar ve ticaret kurumlarının ödenmemiş işlemler için mahsuplaşma anlaşmaları olabilir.
Kur - Bir para biriminin, bir diğer para birimindenki fiyatı.
Kur Riski - Döviz kurlarında meydana gelebilecek olumsuz değişiklik riski.
Kur Sabitleme – Bir ülkenin para biriminin, bir başka ülkenin döviz kuruna sabitlenmesi yolu ile dengelemesini amaçlayan bir fiyat stabilizasyon yöntemi.

L

LIBOR (Londra Bankalararası Faiz Oranı) - En büyük uluslararası bankaların birbirlerine borç verirken kullandıkları faiz oranı.
LIFFE (Londra Uluslararası Vadeli İşlemler Borsası) - Birleşik Krallık’taki en büyük üç vadeli işlem piyasasından oluşur.
Likiditasyon - Açık bir posizyonu dengeleyici işlemlerle kapatma.
Likit Varlıklar – Kolaylıkla nakde çevrilebilen varlıklar (Örnek: para piyasası fon hisseleri, ABD Hazine Bonoları, banka mevduatları vb.)
Likit veya Likit Olmayan Piyasalar - Bir piyasanın, fiyat dengesine herhangi bir etkide bulunmadan kolaylıkla alım satın yapabilmesi durumu. Alış ve satış fiyatları arasındaki spreadin (makasın) düşük olduğu piyasalar likit olarak adlandırılır. Likiditenin bir başka ölçütü ise çoğunluğun daha düşük spread ile işlem yaptığı alıcı ve satıcıların olmasıdır. Likit olmayan piyasalarda daha az oyuncu olur ve bu da daha geniş spreadlere neden olur.
Limit Emri – Belirli bir fiyattan veya bu fiyatın altında alış ile yine belirli bir fiyattan veya
bu fiyatın üstünde satış yapılması için verilen emir.

M

Merkez Bankası - Bir ülkenin para politikasını yöneten ve parasını basan bir devlet veya
yarı devlet kuruluşu. Mesela, Amerika Birleşik Devletleri’nin merkez bankası Federal
Reserve’dir. Diğer merkez bankaları arasında ECB, BOE ve BOJ bulunmaktadır.
Mevduat - Nakit paranın borç alınıp verilmesi. Paranın borç alınıp verildiği kur, mevduat
oranı olarak bilinir. Mevduat Sertifikaları ayrıca alınıp satılabilirler.
Muhasebe Defteri - Profesyonel ticaret ortamında muhasebe defteri, bir tüccarın veya
dairenin pozisyonlarının özetidir.
Mum Grafiği – Günün fiyat aralığı ile açılış ve kapanış fiyatlarını gösteren bir tablodur.
Eğer kapanış fiyatı açılış fiyatından düşükse, dikdörtgen gölgeli veya doldurulmuş
olarak gösterilir. Eğer açılış fiyatı kapanış fiyatından yüksekse, dikdörtgen
doldurulmaz.

Ö

Opsiyonlar – Belirli bir teminatı, belirli bir zamanda, belirli bir fiyattan alma / satma
opsiyonu sunan anlaşma. İki tür opsiyon vardır: al ve sat. Al, alma hakkı iken sat ise
satma hakkıdır. Bu opsiyonlar alınıp satılabilir.
Ödemeler Dengesi - Bir ülkenin, belli bir zaman diliminde, dünyanın geri kalanı ile
yapmış olduğu işlem taleplerinin kaydı. Bunlar, ticari eşya, hizmet ve sermaye akışını
içerir.
Ön Ofis – Ön ofis genellikle işlem salonu ile diğer başlıca ticari faatliyetlerden oluşur.
Öteleme (Rollover) – Bir işlemin gerçekleşmesinin başka bir valör tarihine, iki para
biriminin faiz oranları arasındaki fark üzerinden bir işlem bedeli karşılığında
ertelenmesi.
Özsermaye – Varlıkların toplamının yükümlülükleri aşan kısmı; ayrıca özkaynak veya
özvarlık olarak da bilinir. Bireyler için bakıldığında, emlak, hisse senedi, bono veya
diğer kıymetlerin toplamından mortgage, kredi ve benzeri borçlar çıktıktan sonra
geriye kalan toplam değerdir.

P

Para Piyasaları – Kısa vadeli (mesela bir seneden daha kısa) ve katılımcılarını banka veya diğer finansal kurumların oluşturduğu yatırımlara denir. Örnek olarak Mevduatlar,
Mevduat Sertifikaları, Repo, Gecelik Endeks Takasları ve Ticari Senetler verilebilir. Kısa
vadeli yatırımlar güvenli ve oldukça likittir.
PİP (veya Puan) – Bir döviz piyasasında, bir döviz kurunun yapabileceği en küçük artış
hareketini temsilen kullanılan terim. Duruma bağlı olarak, bu genellikle EUR/USD,
GBP/USD, USD/CHF döviz çiftlerinde bir baz puan (0.0001), USD/JPY döviz çiftinde ise .01’dir.
Piyasa Emri – Emir piyasaya ulaştığında mevcut olan en iyi fiyattan alım / satım emri.
Piyasa Riski – Piyasanın genel olarak maruz kaldığı, hedging veya farklı menkul
kıymetler gibi çeşitli alanlara yönelme ile önlenemeyecek risk.
Piyasa Yapıcı – Fiyatları sağlayan ve verdiği satış ve alış fiyatlarından alıp satmaya hazırlıklı aracı. Piyasa yapıcılar alım – satım hesabı işletirler.
Piyasaya Göre Ayarlama (veya Gün Sonu) - Tüccarların pozisyon hesapları iki şekilde yapılır: tahakkuka gore veya piyasaya gore. Tahakkuka dayalı sistemde, yanlız nakit akışları, gerçekleştiği zaman hesaplanırlar, yani bu sistem sadece gerçekleşen kâr
veya zararları gösterir. Piyasaya gore ayarlama metodunda ise tüccarın hesabı her
gün sonunda piyasanın kapanış veya revalüasyon kurları kullanılarak değerlendirilir.
Gerçekleşen kâr veya zararlar hesaplanır, ve tüccar ertesi güne net pozisyonda başlar.
Politik Risk - Bir ülkenin hükümet politikasında meydana gelebilecek, ve yatırımcının
pozisyonuna negatif etkisi olabilecek değişiklikler.
Pozisyon - Pozisyon, alım veya satım ile ifade edilen bir ticari görünümdür. Bir
yatırımcının sahip olduğu veya borçlandığı toplam döviz miktarını da belirtebilir.
Pozisyon Kapatma – Kişinin portföyünden bir yatırımın, bir kısa pozisyonun alınması,
veya bir uzun pozisyonun satılması ile çıkartılmasıdır.
Prim - Döviz piyasalarında, vadeli veya uzun vadeli fiyatı belirlemek için spot fiyata eklenen puanlar toplamıdır.

R

Repo – Bu tür işlemler bir enstrümanın satışını ve sonra, belirli bir tarih ve zamanda
tekrar geri alışını içerir. Repo işlemleri genellikle kısa vadeli para piyasalarında
gerçekleşir.
Risk – Belirsiz veya olumsuz değişikliğe açık olmak.
Risk Sermayesi – Kişinin yatırım yapabileceği, kaybedilmesi durumunda yaşam tarzını
etkilemeyecek para miktarı.
Risk Yönetimi – Riske karşı önlem almak için risk yöneticileri finansal analiz ve ticaret
teknikleri kullanırlar.

S

Sabit Döviz Kuru – Para otoriteleri tarafından, bir veya birkaç para birimi için belirlenmiş resmi döviz kuru. Uygulamada, sabit döviz kurları bile alt ve üst bantlar arasında dalgalanarak müdahaleye neden olabilirler.
Sabit Vade – Bu tür işlemlerde, kabul edilmiş olan vade oranı anlaşma süresince sabit
kalır. Sabit vade genellikle bono ve sabit kurlu mortgage gibi işlemlerde kullanılır.
Satış (Kısa) – “Satış” yapmak, gerçekte sahip olmaksızın bir enstrümanı satmış olmak ve
fiyatın düşeceği ve gelecekte kârlı bir şekilde geri alımı yapılacağı beklentisi ile kısa
pozisyonda kalmaktır.
Satış / Alış Makası – Bakınız spread.
Satış Fiyatı - Bir alıcının alım yapmaya hazırlıklı olduğu fiyat; bir döviz cinsi için teklif
edilen fiyattır.
Serbest Döviz – Serbest bir şekilde piyasadaki geçerli kurlardan diğer döviz cinsleri veya
altınla takas edilebilen para birimi.
Sermaye Piyasaları - Orta ile uzun dönem yatırım için kullanılan piyasalar (genellikle bir yılın üzerindeki süreler için). Alınıp satılabilen bu kaynaklar, “para piyasasına” oranla
daha uluslararası konumdadırlar (mesela devlet bonoları ve Eurotahviller).
Spot – Hemen gerçekleşen bir işlem türüdür, fakat ödemesi genellikle anlaşma
sağlanmasından sonra iki gün içerisinde el değiştirir.
Spot Fiyatı – Geçerli piyasa fiyatı. Spot işlemlerde uzlaşma genellikle iki iş günü
içerisinde gerçekleşir.
Spread (Makas) - Satış (bid) ve alış (ask) fiyatı arasındaki farktır. Spreadler piyasa
likiditesini ölçmek için kullanılır. Dar spreadler genellikle yüksek likiditeyi gösterir.
Sterlin – Büyük Britanya Pound’u için kullanılan bir başka terim.

T

Tahmini Yıllık Gelir – Yıl için öngörülen toplam gelir.
Takas – Bir alım satım işleminin tamamlanması süreci.
Takaslar - Takas, bir dövizin geçici olarak bir başka dövize çevrilmesi ve bir süre elde
tutulduktan sonra (belirli bir tarihte) yeniden çevrilmesidir. Takası hesaplamak için, söz
konusu iki döviz arasındaki faiz oranı farkı kullanılır. Bundan dolayı, faiz oranlarında
beklenen hareketlerden çıkar sağlamak üzere spekülatif amaçlı olarak da kullanılabilir.
Taşıma Maliyeti – Bir pozisyonu sürdürebilmek için alınan borca ilişkin masraftır. Faiz
paritesine bağlıdır, ki bu da vadeli fiyatı belirler.
Teklif – İstekli bir satıcının kabul etmeye hazır olduğu fiyat veya oran.
Teknik Analiz - Grafikler, fiyat trendleri ve hacim gibi piyasa verilerini analiz ederek
gelecekteki piyasa hareketlerini tahmin etme çabası.
Temel Analiz – Bir finans piyasasının ileriye dönük hareketlerini tahmin etmek amacıyla
ekonomik ve politik verilerin detaylı analizi.
Temel Göstergeler – Gelecekteki ekonomik faaliyetlere yönelik tahminler sağlayan
ekonomik değişkenler (Örneğin, İşsizlik, Tüketici Fiyat Endeksi, Üretici Fiyat Endeksi,
Perakende Satışlar, Kişisel Gelir, Tercihli Müşterilere Uygulanan Kredi Faizi, İskonto
Oranı ve Federal Fon Kuru).
Teminat – Fiyatlardaki ters bir hareketten kaynaklanabilecek potansiyel kayıplara karşı
müşterilerin yatırması gereken sermaye.
Teminat Çağrısı - Yatırımcının teminatını gerekli seviyeye yükseltmesi için broker
veya aracı tarafından yapılan talep – böylece, yatırımcının aleyhine yükselmiş bir
pozisyonda harekete devam edebilmesi sağlanır.
Temsilci - Esas kişiyi temsilen hareket etme yetkisine sahip kişi.
Teslimat – Her iki tarafın da, ticareti yapılan dövizlerin mülkiyetini aktardığı fiili teslimat.
Tezgah Üstü (OTC) – Borsa dışında yapılan işlemleri ifade eder.
Ticker – Bir dövizin güncel ve/veya yakın geçmişini gösteren bir grafik veya tablo.
Tik – Asgari fiyat hareketi.
Toplam Talep – Devlet harcamaları, kişisel tüketim masrafları ve ticari harcamaların toplamı.
Türev Ürünler - Başka bir kıymetten düzenlenmiş veya türetilmiş alım satımlar (hisse senedi, bono, döviz veya meta). Türev ürünler gerek borsa içi gerekse borsa dışı olarak alınıp satılabilirler (aynı zamanda Tezgah Üstü Piyasa olarak da bilinir). Türev ürünlere verilebilecek örnekler arasında vadeli işlemler, vadeli faiz oranı değişimleri, vadeli kur anlaşmaları, tavan faiz oranları, taban faiz oranları, vadeli döviz değişimleri gibi ürünleri sayabiliriz.

U

Uzlaşma – Bir işlemin tamamlanması. Uzlaşma sonunda hem işlem, hem de tarafları
hesaba işlenir.
Uzun Vadeli İşlemler (Futures) – Finansal araçların, dövizin veya metanın, gelecekte belirli bir tarihte belirli bir fiyattan satılması yoludur. Opsiyonların aksine, alım veya satım işleminin ileriki bir tarihte yapılmasını zorunlu kılar (opsiyon sunmaz). Esas ürünün gerek değerinin korunması, gerekse gelecekteki değerine dair spekülasyon yapılması için kullanılabilir.
Ülke Riski – Devlet müdahalesine bağlı risk (merkez bankası müdahalesini kapsamaz).
Mesela, savaş veya sivil karışıklıklar gibi yasal veya politik olaylar.

V

Vade – Bir borcun ödenmesi gereken tarih.
Vadeli İşlem Puanları - Vadeli fiyatı belirlemek için cari döviz kuruna eklenen veya
çıkartılan pip’lerdir.
Vadeli İşlemler (Forward) - İleriki bir tarihte gerçekleşmesi için mutabık kalınan işlem türü. Döviz ticaretinde vadeli işlemler genellikle cari kurdan yüksek (prim) veya
düşük (indirim) bir marjda belirtilirler. Asıl vadeli döviz ticareti kurunu elde etmek
için marj, cari kura eklenir. Bu oran vade tarihinde olması gereken döviz kurunu
belirler ki bu kur, kaynakların tekrar, aynı kurdan değiştirilmesi sonrasında herhangi
bir kâr veya zarara yol açmayacak şekilde olmalıdır (örnek: tarafsız ticaret). Kur, iki
temel para birimindeki ilişik mevduat oranı ve cari döviz kurundan hesaplanır. Vadeli
işlemler piyasasının aksine, vadeli döviz ticaretinde şartlar iki tarafın ihtiyaçlarına göre
belirlenebilir ve daha esnektir. Ayrıca, merkezi borsa bulunmaz.
Vadeli Kur Anlaşmaları (FRA) – Vadeli kur anlaşmaları, gelecekteki belirli bir zaman dilimi boyunca, sabit bir faiz oranı üzerinden borç alma / verme imkanı sağlayan işlemlerdir.
Valör Tarihi - Bir işlemin her iki tarafının karşılıklı olarak ödeme yapmaya anlaştığı tarih.
Varlık Tahsisi - Risk yönetimi nedeniyle veya yatırımcı veya yatırım yöneticisinin
beklentileri doğrultusunda bir geri dönüş sağlayabilmek adına portföyün çeşitlendirilebilmesi için kaynakların farklı pazarlara (Forex, hisse senedi, bono, meta, gayrımenkul) dağıtıldığı yatırım uygulaması.
Vekil - Aldığı vekaletname ile, başka bir kişi adına ticari işlem gerçekleştirme ve evrak düzenleme yetkisine sahip kişi.
Volatilite - Bir piyasa veya menkul değerin zaman içindeki fiyat hareketlerinin istatistiki ölçümü; standart sapma kullanılarak hesaplanır. Yüksel volatilite yüksek riske işaret eder.

Y

Yard – Milyar anlamında kullanılan bir terim.
Yarından Sonraya (Tom/Next) – Bir dövizin ertesi gün teslim edilmek üzere eş zamanlı olarak alınıp satılması.
Yeniden Değerlendirme Oranları - Yeniden değerlendirme oranları, bir yatırımcının o günün kâr ve zararını belirlemek için gün sonu işlemi yaptığında kullanılan piyasa
oranlarıdır.
Yukarı Tik – Aynı döviz için verilen, bir öncekinden yüksek olan yeni fiyat kotasyonu.
Yukarı Tik Kuralı – Bu, Amerika Birleşik Devletleri’nde, bir menkul kıymetin kısa satışına, ancak bir önceki alım-satımdaki satış fiyatının, kısa satış fiyatından daha düşük bir fiyattan yapılmış olması durumunda izin veren bir yönetmeliktir.
Yüksek / Düşük – Genellikle, cari işlem gününde söz konusu araç için kullanılan en
yüksek ve en düşük işlem fiyatları.
İnternet Üzerinden Döviz Ticareti